ايران دومين شريك تجاري چين در منطقه‌ و چين مشتري اول نفت‌خام ايران است. پيش‌بيني ‌مي‌شود حجم مناسبات تجاري دو كشور امسال از مرز 40 ميليارد دلار تجاوز كند. از سوي ديگر ايران و چين در حوزه مسائل سياسي و بين‌المللي نيز ديدگاه‌هاي نزديكي به يكديگر دارند و هرچند اين كشور به همه قطعنامه‌هاي تحريمي در شوراي امنيت سازمان ملل عليه ايران راي مثبت داده،اما همواره از برنامه صلح‌آميز هسته‌يي ايران حمايت كرده است.

درعين حال برخي از كارشناسان و مسوولان كشورمان دل‌نگراني‌هايي درباره نگرش چين به ايران دارند و معتقدند چين در چالش ايران و غرب به سود حداكثري خود مي‌انديشد. پرستيژ بين‌المللي و منفعت اقتصادي دست‌آوردهاي چين از دوستي با ايران است.

هم‌چنين برخي فعالان اقتصادي كشورمان معتقدند همكاري‌هاي اقتصادي و تجاري چين با ايران خسارت‌هاي را به اشتغال و توليدات داخلي وارد كرده است؛ وارداتي كه به دليل سودجويي برخي بازرگانان به دليل ورود كالاهاي بي‌كيفيت و ارزان قيمت چيني به بدبيني مصرف‌كنندگان نسبت به اين كالاها نيز دامن زده است.

سفير جمهوري خلق چين در تهران كه به راحتي به زبان فارسي صحبت مي‌كند، در گفت‌وگو با خبرنگاران ايسنا به سوالاتي درباره روابط سياسي و اقتصادي دو كشور پاسخ داد كه متن كامل آن به اين شرح است:

ايران به عنوان امضاء كننده ان.پي.تي از حق استفاده صلح‌آميز از انرژي اتمي برخوردار است

يوهونگ يانگ ـ سفير چين در تهران ـ در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره موضع چين درباره برنامه هسته‌يي ايران اظهار كرد: چين درباره موضوع هسته‌يي ايران دو نكته‌ اصلي دارد؛ نكته‌ي اول سيستم بين المللي منع اشاعه‌ي سلاح‌هاي هسته‌يي بايد حفظ شد، نكته‌ي دوم بايد از صلح و ثبات منطقه خاورميانه دفاع كرد. ايران به عنوان امضاء كننده پيمان منع اشاعه‌ي تسليحات هسته‌يي از حق استفاده صلح‌آميز از انرژي اتمي برخوردار است و در عين حال بايد تعهدات بين‌المللي مربوطه را نيز عمل كند.

حل موضوع هسته‌يي ايران از راه گفت‌وگو به نفع همه است

فضا براي تلاش‌هاي ديپلماتيك در مذاكرات ايران و 1+5 وجود دارد

سفير چين در تهران افزود: چين همواره معتقد است حل و فصل موضوع هسته‌يي ايران از طريق گفت‌وگو و مذاكره به نفع همه طرف‌ها از جمله ايران است. در حال حاضر، با آن كه گفت‌وگو ايران با 1+5 با بعضي مشكلات مواجه شد، اما فضا براي تلاش‌هاي ديپلماتيك وجود دارد و درهاي گفت‌وگو هنوز باز مي‌ماند. طرف‌هاي ذي‌ربط بايد ضمن پايبندي بر گفت‌وگو و مذاكره، بايد با اتخاذ تدابيرات موثري اعتماد متقابل را افزايش داده و براي حل مساله‌ي هسته‌يي به طور جامع، بلند مدت و به بهترين شكل، شرايط لازم را به وجود بياورند. چين به عنوان دوست صميمي ايران، در مساله هسته‌يي ايران نقش سازنده خود را به طور مداوم ايفا مي‌كند.

سفير چين در تهران درباره مواضع چين درباره‌ي عضويت رسمي ايران در سازمان همكاري شانگهاي نيز گفت: پس از كسب عضويت ناظر ايران در سازمان همكاري شانگهاي، ايران مشاركت فعال در همكاري‌ها در چهارچوب اين سازمان داشته و بارها در نشست‌هاي سران و نخست‌ وزيران و اجلاس وزيران بازرگاني و فرهنگي و نيز مجمع اين سازمان حضور داشته است.

چين فعاليت‌هاي ايران در سازمان شانگهاي را تحسين مي‌كند

وي با بيان اين كه ايران براي توسعه سازمان شانگهاي و تحكيم همكاري پيشنهادات و ابتكارات فراواني را مطرح كرده است، افزود: چين اين فعاليت‌هاي ايران را تحسين كرده و از ادامه مشاركت همه‌ي اعضاي ناظران از جمله ايران در همكاري‌ها و فعاليت‌ها در چارچوب سازمان همكاري شانگهاي حمايت مي‌كند تا با هم امنيت و ثبت منطقه‌يي را حفظ كرده و به توسعه اقتصادي منطقه‌يي شتاب دهند و براي مردم كشورها منفعت را به ارمغان بياورند.

چين مايل است ايران در سازمان شانگهاي ايفاي نقش بيش‌تري داشته باشد

يانگ با بيان اين كه چين متوجه است ايران بارها تمايل اخذ عضويت رسمي در سازمان همكاري شانگهاي را ابراز كرده است، اضافه كرد: در همه موارد كشورهاي عضو سازمان بر اساس اصل اجماع تصميم خواهند گرفت. چين مايل است شاهد ايفاي نقش بيش‌تر و مثبت‌تر ايران در همكاري‌هاي امنيتي، مبارزه با مواد مخدر، اقتصادي و تجاري، انرژي، فرهنگي و جهانگردي در چارچوب اين سازمان باشد.

درباره راه‌هاي گسترش روابط ايران و چين اظهار كرد: چهل سال از برقراري روابط سياسي چين و ايران در سال 1971 ميلادي گذشته و اكنون مناسبات دو كشور از پيشرفت‌هاي سالم و باثبات برخوردار است. بعد از ورود به دهه دوم قرن جديد، توسعه روابط چين و ايران بر پايه محكم‌تر و بالاتر با فرصت جديدي روبه‌رو است. ما بايد تفاهم‌ها و توافق‌هاي رهبران دو كشور را مجدانه پي‌گيري كرده و همراه با ايران، با محوريت توسعه مشترك و مبني بر اصول برابري، اعتماد متقابل، منافع مشترك و همكاري برد ـ برد، از طريق نوآوري و استفاده از قوت بالقوه همكاري، روابط چين و ايران را به سطح بالاتري ارتقا داده و به دامنه وسيع‌تري گسترش دهيم.

چين و ايران شريك‌هاي خوبي بر اساس احترام و اعتماد متقابل هستند

او ضمن تاكيد بر گسترش روابط دو كشور ادامه داد: در درجه اول مسوولان عالي‌رتبه دو طرف بايد با حفظ مراودات اعتماد سياسي را تحكيم و تقويت كنند. از لحاظ سياسي چين و ايران شريك‌هاي خوبي بر اساس احترام و اعتماد متقابل و صداقت به شمار مي‌روند. بايد تعاملات تنگاتنگ بين مسوولان دو كشور به طور مداوم حفظ شود تا توسعه با ثبات مناسبات دو كشور را تامين كند. مسوولان دو طرف بايد در مورد مسائل مربوط به منافع كليدي و اصلي همديگر هماهنگي و تماس را تقويت و پايه اعتماد سياسي متقابل را تحكيم كنند تا همكاري‌ها با منافع متقابل هميشه در مسير درست به سمت جلو برود.

سفير چين در تهران با بيان اين كه بايد همكاري‌هاي اقتصادي و تجاري بر اساس منافع متقابل گسترش پيدا كند، افزود: از لحاظ اقتصادي، چين و ايران شريك‌هاي خوبي بر اساس منافع مشترك و برد ـ برد هستند. دو طرف بايد سعي كنند همكاري‌هاي‌شان را به طور جامع، مستمر و پايدار توسعه و حجم مناسبات را گسترش دهند و ساختار تجاري را بهينه‌سازي كنند. چين به طور مداوم شركت‌هاي چيني را به سرمايه‌گذاري در ايران تشويق و حمايت مي‌كند تا همكاري‌ها در زمينه‌هاي ساخت و ساز زيربنايي، نيروگاه برق و پروژه‌هاي هيدروليكي را گسترش دهند. علاوه بر اين، دو طرف بايد با هم شيوه نوين همكاري كه به نفع منافع اصلي دو كشور باشد را پي‌گيري كنند تا سطح همكاري را ارتقا داده و براي دو ملت منفعت را به ارمغان بياورند.

بايد از راه تبادلات فرهنگي آشنايي متقابل را افزايش دهيم

يانگ با بيان اين كه ايران و چين بايد از طريق تبادلات فرهنگي و انساني آشنايي متقابل را افزايش دهند، ادامه داد: چين و ايران شركاي خوبي براي تبادلات فرهنگي و همزيستي متوازن هستند. چين و ايران دو كشور باستاني و متمدن در آسيا به شمار مي‌روند، جاده‌ي ابريشم معروف، دو كشور متمدن را متصل و داستان زيبايي در تاريخ تمدن بشري ايجاد كرده است. تبادلات فرهنگي و انساني كانال موثري براي برقراري ارتباطات بين اذهان مردم از كشورهاي مختلف است. چين و ايران بايد مراودات بين انجمن‌هاي غيردولتي، موسسات دانشگاهي و رسانه‌ها را به اشكال گوناگون و در سطوح مختلف تقويت كنند تا تفاهم متقابل افزايش داده و پايه‌هاي اجتماعي توسعه روابط چين و ايران را تحكيم كنند.

اين ديپلمات چيني در ادامه درباره تاثير روابط تهران ـ پكن بر مسايل منطقه‌يي و بين‌المللي گفت: هر چند ايران و چين با همكاري در صحنه‌هاي بين‌المللي از منافع مشترك‌شان دفاع مي‌كنند اما بايد هماهنگي و همكاري دو طرف در مسائل مهم منطقه‌يي و بين‌المللي تقويت شود؛ اين مساله براي گسترش روابط چين و ايران موثر خواهد بود. ايران كشوري در حال توسعه است و چين به طور مداوم همراه با اين كشور از منافع مشترك كشورهاي در حال توسعه دفاع كرده و به صلح و ثبات منطقه‌يي و جهاني كمك مي‌كند.

ايران سومين تامين‌كننده نفت‌خام چين است

حجم مناسبات ايران و چين به ركورد تاريخي رسيده است

وي درباره روابط اقتصادي دو كشور و حجم مبادلات گفت: از برقراري روابط سياسي دو كشور در سال 1971 تا به حال، به‌خصوص بعد از اجراي سياست درهاي باز اقتصادي و اصلاحات، همكاري‌هاي اقتصادي و تجاري از پيشرفت چشم‌گيري برخوردار است. در سال‌هاي اخير همكاري‌هاي اقتصادي و تجاري وارد دوره‌ي پرشتاب شده و همكاري‌ها در حوزه‌هاي مختلف رو به گسترش است. در ابتداي ايجاد روابط، حجم مناسبات دوجانبه فقط 5 ميليون و 980 هزار دلار بود كه در سال 2010 ميلادي با چهار هزار و 900 برابر افزايش به 29 ميليارد و 400 ميليون دلار رسيده و ركورد تاريخي را به دست آورده است.

سفير چين در ايران با بيان اين كه حجم مناسبات دو كشور در چهار ماه اول امسال به 13 ميليارد و 280 ميليون دلار رسيد كه نسبت به دوره‌ي مشابه سال قبل 55 درصد افزايش پيدا كرده است، خاطرنشان كرد: پيش‌بيني مي‌شود حجم مناسبات كل امسال از مرز 40 ميليارد دلار تجاوز كند. ايران به دومين شريك تجاري چين در منطقه‌ي آسياي غربي و آفريقاي شمالي و سومين عرضه‌كننده نفت خام به چين در دنيا تبديل شده است.

وي با اشاره به صادرات غيرنفتي ايران به چين ادامه داد: در سال‌هاي اخير به غير از نفت خام، صادرات آهن خام، شمش فولاد، قطعات فولاد، مس زائده، سنگ معدن كرومف سنگ آهن، كشمش، پسته و زعفران و ساير محصولات غيرنفتي ايران به چين نيز به تدريج رو به افزايش است. چين عمدتا مجموعه ماشين‌آلات و تجهيزات را به ايران صادر مي‌كند. علاوه بر محصولات سبك صنعتي، فلزات و مواد معدني، خودرو، محصولات شيميايي، محصولات نساجي، وسايل مهندسي، لوازم صنعتي و كشاورزي و محصولات غذايي و روغن نيز از چين به ايران صادر مي‌شود. در ضمن دو طرف در پيمانكاري پروژه‌ها و همكاري‌هاي فن‌آوري نيز از پيشرفت‌هاي فراواني برخوردار بوده‌اند.

دليل ورود كالاهاي بي‌كيفيت چيني برخي بازرگانان ايراني هستند

وي با اشاره به تصور غلط مردم ايران درباره كيفيت پايين كالاهاي چيني وارداتي افزود: در چين جنس‌هاي مختلفي با كيفيت‌هاي متفاوت وجود دارد و بسياري از شركت‌هاي بزرگ دنيا در چين دفتر دارند. در چين كالاهاي باكيفيت بالا موجود است بر همين اساس ورود كالاهاي چيني با كيفيت پايين به بازارهاي ايران به بازرگانان ايراني مربوط مي‌شود. به طور مثال به هنگام تجارت اولين مساله مهم قيمت است؛ زماني كه هزينه توليد كالايي به اصرار خريدار كاهش مي‌يابد، فروشنده مجبور مي‌شود كه از كيفيت آن بكاهد.

گمرك ايران مي‌تواند كيفيت كالاهاي چيني را قبل از ورود بسنجد

او درباره تدابير اتخاذ شده از سوي مسوولان دو كشور در همين راستا، افزود: مسوولان و مقامات دو كشور سعي مي‌كنند كه اين تصور غلط را از بين ببرند، هم‌چنين هياتي از ايران به چين براي گفت‌وگو درباره استانداردهاي بين‌المللي سفر كرده است؛ برهمين اساس گمرك ايران مي‌تواند برپايه استانداردهاي بين‌المللي پيش از ورود كالا به ايران كيفيت كالاهاي چيني را بسنجد و چين نيز در مقابل مي‌تواند اين‌كار را انجام دهد.

اين ديپلمات چيني ادامه داد: بايد براي از بين بردن تصور غلط در ميان مردم، آگاهي مردم افزايش يابد؛ به‌خصوص بايد آگاهي تاجران و بازرگانان بالا رود زيرا در غير اين‌صورت باز هم كالاهاي چيني با كيفيت پايين از راه‌هاي ديگر وارد مي‌شود. برخي بازرگانان از طريق كشور ثالث كالاهاي چيني را وارد مي‌كنند براي حل اين موضوع مسوولان دو كشور با يكديگر بايد اين موضوع را بررسي كنند.

يانگ با بيان اين كه ايران يكي از مهم‌ترين بازارهاي پيمانكاري و صادرات فن‌آوري چين به شمار مي‌رود، افزود: اكنون چين پروژه‌هايي در زمينه راه و ترابري، نيروگاه برق و پروژه‌هاي هيدروليكي، انرژي، كشتي‌سازي، فلزات آهني، مخابرات، پتروشيمي، ذوب فلزات، خودرو، موتورسيكلت و مونتاژ لوازم خانگي در ايران در دست دارد.

سفير چين در تهران درباره روابط سياسي پكن ـ تهران اظهار كرد: پس از بنيان‌گذاري جمهوري اسلامي ايران، با تشريك مساعي دولت و ملت ايران و چين، مناسبات دوجانبه به طور مستمر رو به گسترش است. مراودات مسوولان عالي‌رتبه‌ي دو طرف اغلب انجام مي‌گيرد.

رفت و‌آمد مقامات ايران و چين اعتماد سياسي دو كشور را تعميق داده‌ است

او ادامه داد: رييس‌جمهور و وزير امور خارجه دو كشور در صحنه‌هاي دوجانبه و چندجانبه رايزني و ملاقات منظم را حفظ كرده‌اند. از سال 2010 ميلادي تا به حال لي چانگ چون ـ عضو دايمي كميته رهبري حزب كمونيست چين ـ، هه گو چيانگ ـ عضو دايمي كميته رهبري حزب كمونيست چين و دبير كميسيون بازرسي انضباطي كميته مركزي حزب كمونيست چين ـ، چن چي لي ـ معاون رييس كميته دايمي كنگره ملي نمايندگان چين ـ و جانگ چون شيان ـ دبيركل حزب كمونيست چين در استان خودمختار سين كيانگ ـ سفرهاي موفقيت‌آميزي به ايران داشته‌اند.

يونگ اضافه كرد: هم‌چنين دكتر محمود احمدي‌نژاد ـ رييس‌جمهور ايران ـ و سعيدلو ـ معاون رييس‌جمهور ـ براي شركت در روز ملي نمايشگاه جهاني شانگهاي و بازي‌هاي آسيايي گوانگجو به چين سفر كردند. از سوي ديگر صالحي ـ وزير امور خارجه ـ‌، جليلي ـ دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ـ، ميركاظمي ـ وزير پيشين نفت ـ، حسيني ـ وزير بازرگاني ـ، سيد محمد حسيني ـ وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ـ و سبحاني‌نيا ـ رييس گروه دوستي پارلماني ايران و چين ـ در راس هيات‌هايي به چين سفر كرده‌اند، اين موضوع تا حد زيادي اعتماد سياسي دو كشور را تعميق داده‌ است.

روابط چين و ايران در بهترين دوره‌ي تاريخي خود قرار دارد

وي در ادامه اظهاراتش افزود: در ماه ژوئن سال جاري هو جين تائو ـ رييس‌جمهوري خلق چين ـ با محمود احمدي‌نژاد ـ رييس جمهور ايران ـ در حاشيه‌ي اجلاس سازمان همكاري شانگهاي در شهر آستانه ديدار داشت كه در اين ديدار به تفاهمات مهمي رسيدند و جهت توسعه‌ي بيش از پيش روابط دو كشور را مشخص كردند. هم‌چنين، مقامات از وزارت امور خارجه‌ي چين، وزارت ارتباط بين‌الملل حزب كمونيست چين، وزارت راه آهن چين، وزارت نيروي انساني و تامين اجتماعي چين، فدراسيون بانوان سراسري چين، فدراسيون جوانان سراسري چين، انجمن دوستي ملي چين و تلويزيون مركزي چين (سي.سي.تي.وي) و مسوولان از استان جيانگ شي، استان خودمختار سين كيانگ و استان خودمختار مغولستان داخلي و غيره از ايران ديدار كرده و يا براي شركت در اجلاس‌هاي بين‌المللي به ايران سفر كرده‌اند.

سفير چين در تهران افزود: اين سفرها معاملات و تبادلات بين موسسات و وزارتخانه‌ها و استان‌هاي دو طرف را به طور موثر مساعدت كرده و آشنايي متقابل را نيز افزايش داده است به گونه‌اي كه مي‌توان گفت روابط چين و ايران در بهترين دوره‌ي تاريخي خود قرار دارد.

وي درباره روابط فرهنگي ميان ايران و چين گفت: چين و ايران در انتهاي شرق و غرب آسيا قرار داشته و دو كشور باستاني و متمدن آسيا هستند. در طول تاريخ دو كشور رفت و آمد نزديكي داشته و نيز آثار پاك نشدني باقي گذاشتند. جاده‌ي ابريشم معروف به شواهد تاريخي معاملات دوستي دو ملت تبديل شده است.

سفير چين در تهران در ادامه اظهاراتش اضافه كرد: در سال‌هاي اخير با بسط و توسعه روابط دوجانبه، مراودات فرهنگي و انساني چين و ايران بيش‌تر شده و از سال 2010 ميلادي تا به حال، دستگاه‌هاي مربوطه برنامه تبادلات فرهنگي و آموزشي از سال 2011 تا 2014 را امضا كردند. وزارت مطبوعات و انتشارات چين با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران يادداشت تفاهم همكاري و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي يادداشت همكاري در زمينه‌ي ترجمه آثار تاريخي امضا كرده‌اند.

او با اشاره به همكاري‌هاي رسانه‌يي ميان تهران و پكن گفت: تلويزيون مركزي چين (سي.سي.تي.وي) با سازمان صدا و سيما يادداشت تفاهم همكاري امضا و سپس سي.سي.تي.وي در ايران دفتر خبرنگاري تاسيس كرده است. آريالاي او شو لين ـ معاون وزير مطبوعات چين ـ در راس هياتي در بيست و چهارمين نمايشگاه كتاب تهران حضور داشته و بيش از 20 واحد انتشاراتي چيني با بيش از 1800 نوع كتاب در نمايشگاه تهران غرفه داشتند و به ركورد تاريخي دست يافتند. تئاتر فانوس يو شي استان يوننان در جشنواره تئاتر ايران نيز شركت كرد. هم‌چنين بنياد فرهنگي هنري رودكي و موسسه نقاشي ايران در جشنواره رقص، موسيقي و نقاشي سنتي چيني شركت كرده است.

ايران به مقصد گروه‌هاي توريستي چيني تبديل مي‌شود

اين ديپلمات چيني در ادامه اظهاراتش با اشاره به روابط توريستي و گردشگري ميان ايران و چين افزود: تعداد مسافران توريستي به مقصد چين و ايران روزافزون است. ايران از 15 ماه آگوست امسال مقصد گروه‌هاي توريستي چيني تبديل مي‌شود. شركت هواپيماي ماهان در ماه سپتامبر با پرواز مستقيم، تهران را به شهر شانگهاي متصل مي‌كند. بنابراين معاملات انساني و توريستي وارد مسير پرشتاب شده است.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا: ساناز عباسعلي‌زاده