مسعود بطحایی

گفت‌‌وگوی هفته با پرویز قلیچ‌خانی:

مشکل ورزش ایران تسلط افراد امنیتی- نظامی بر آن است.

  آقای پرویز قلیچ‌خانی شما بارها به مشکلات بزرگ مدیریت در ورزش ایران اشاره کرده‌اید؛ اما در دوره‌ای، تیم دارای مدیریت نسبتا خوبی بود و بازیکنان بزرگی مانند علی دایی، مهدی مهدوی کیا، خداداد عزیزی و ... در آن حضور داشتند ولی باز در جام ملت‌ها به قهرمانی نرسیدیم. علت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به نظر بنده در آن زمان تیم خوبی داشتیم؛ اما نکته اینجاست که مدیریت از طرف سیستم‌های اداری این حکومت اعمال می‌شود. وقتی جمهوری اسلامی در بخش‌های مختلف دچار مشکل مدیریتی است و جامعه را رو به نابودی برده‌است، طبیعی است که تاثیرات خود را روی ورزش هم می‌گذارد. برخی فکر می‌کنند که علت نتیجه گرفتن تیم در برخی از مقاطع به مدیریت خوب آن زمان برمی گردد در حالی که به نظر بنده اینگونه نیست بلکه این ذات جهان است که همیشه رو به جلو حرکت می‌کند و چیزی به عقب برنگردد. این موضوع در مورد فوتبالیست‌های ما نیز صادق است و آنها نیز پیشرفت کرده اند؛ به خصوص از زمانی که فوتبال حرفه ای شده به خاطر علاقه و وضع مالی بهتر و انگیزه برای بازی در کشورهای اروپایی این امر برجسته تر شد و به مدیریت ربطی ندارد، زیرا همواره مدیریت ورزشی در ایران امری ورزشی نبوده. البته در مورد جام جهانی 98 فرانسه این موضوع کمی متفاوت است زیرا برخی از قدیمی‌های فوتبال تیم را مدیریت می‌کردند و در خود تیم نیز در بخش مربیگری فردی مثل جلال طالبی حضور داشت؛ اما به غیر از آن در تمام دوره ها دچار مشکل بوده و هستیم. البته این بدان معنی نیست که در آن دوره دچار مشکل نبودیم؛ بلکه در همان زمان هم فشار بیش از حد امنیتی ها در اردوی تیم ملی تاثیرات خود را گذاشته بود  .

می‌دانیم ایران به تازگی کرسی را که در هیئت اجرایی کنفدراسیون فوتبال آسیا داشت، از دست داد. چند سال پیش هم به علت دخالت دولت در فدراسیون و برخوردهای علی‌آبادی، فدراسیون ایران مورد توبیخ فیفا قرار گرفت. به نظر شما چرا بخش سیاسی کشور در امر ورزش دخالت مستقیم دارد؟

به هر حال هر حکومتی سعی می‌کند که از ابزارهای جامعه به نفع خود استفاده کند. دوری و نزدیکی حاکمیت به مسائل مختلف بازگو کننده میزان تاثیرش بر روی آن موضوع است. اما حکومت ایران عکس این امر عمل کرده است و به هر عرصه ای نزدیک شده به آن لطمه زده است، که از آن جمله می‌توان به ورزش اشاره کرد. به نظر بنده محیط ورزش ما خیلی بهتر از این می‌توانست باشد و رشدی را که همه کشورها در عرصه‌های مختلف ورزش کرده اند می‌توانستیم داشته باشیم که البته اینگونه نیست.

 آیا شما فکر می‌کنید دولت‌های اروپایی نیز به این اندازه در ورزش کشورشان دخالت می‌کنند؟   

سیستم اروپایی‌ها نیز مشکلات دیگری را برای خود دارد. آنها نیز سعی می‌کنند از گردن به پایین ورزشکارانشان را تقویت نمایند و همه دنبال پول و مد و این چنین موضوعاتی هستند زیرا آنها الگوهای جامعه هستند که با خواسته‌های اداره کنندگان آن جوامع مطابقت دارند. به عنوان مثال در فوتبال یا به طور عموم در ورزش برخی اوقات اعتراضاتی شده است که آخرین نمونه ای که بنده به خاطر دارم رودگولیت بازیکن هلندی بود که در مورد حقوق بشر اظهار نظری کرده بود و یا مارادونا که صحبت هایی در مورد مردم فقیر آرژانتین انجام داده بود که با برخورد شدید حاکمیت ها مواجه می‌شوند. در اروپا نیز اینگونه مسائل و مشکلات وجود دارد؛ اما به شکل خاص خودش است. جهان طبقاتی است و حکومت در دست طبقات بالاتر است و آنها نیز سعی می‌کنند از همه امکانات به نفع خود بهره برداری کنند  .

در طول چند دهه اخیر باشگاههای خصوصی پدید آمدند که معمولا پس از مدتی به دسته‌های پایین تر سقوط کردند و یا در طی چند سال اخیر برخی از باشگاهها به شهرهای دیگر منتقل شدند. وضعیت باشگاههای فوتبال ایران را چگونه می‌بینید؟

مشکل باشگاهها و به طور کل فوتبال، وجود افراد امنیتی-نظامی در ورزش است. زیرا ورزش یک وسیله انسان ساز است که می‌تواند به همگرایی مردم کمک کند. وجود امنیتی ها و سپاهی ها در ورزش گواه این مطلب است که می‌خواهند این محیط را کنترل کرده و در اختیار بگیرند. البته این وضع از زمان شاه و از زمان جهان پهلوان تختی شروع شد و پای امنیتی ها به ورزش کشیده شد. در این دوره این کار با شدت بیشتری انجام می‌گیرد. در حال حاضر سردارهایی مانند آجرلو و عزیز محمدی و ... در بخش‌های مختلف مدیریت فوتبال کار می‌کنند  .

نظر شما درباره وجود سرمربی خارجی برای تیم ملی چیست؟ آیا با این موضوع موافق هستید؟

صد در صد. به نظر بنده اگر مربی خارجی به عنوان سرمربی در تیم ملی باشد و امکانات مناسب نیز در اختیارش قرار گیرد بسیار مفید خواهد بود. این موضوع از عملکرد مربیان خارجی که چه در قبل از انقلاب و چه بعد از آن در تیم کار کرده اند، مشخص است. 

بحثی که چند سالی است در محافل ورزشی وجود دارد، مقایسه میان میزان درآمد نسل شما و درآمد فوتبالیست‌های امروزی است. آیا کیفیت بازی فوتبالیست‌های امروزی با درآمد آنها مطابقت دارد؟

به هیچ وجه این دو موضوع را نمی توان قیاس کرد. در آن زمان فوتبال آماتور بود و از آن گذشته باید هر پدیده را در زمان خودش مورد ارزیابی قرار داد. اگر زمان را در نظر نگیریم و تیم آن موقع با تیم امروزی مسابقه دهد، تیم فعلی با پنج گل پیروز خواهد شد. اینکه پول و درآمد بالا در ورزش وجود داشته باشد امر بسیار خوبی است. تمام این ورزشکاران از خانواده‌های پولدار نیستند و چه بهتر که پول در اختیارشان باشد تا به راحتی به ورزش بپردازند و اگر مدیریت صحیح هم وجود داشته باشد، نتایج بهتری نیز به دست خواهد آمد.

همان طور که می‌دانید تیم ملی ایران در حال برگزاری مسابقات جام ملت‌های آسیاست. چه مقامی را برای تیم ملی پیش بینی می‌کنید و به نظر شما تیم ایران توان قهرمانی در این جام را خواهد داشت؟

البته از آنجایی که بنده در مسافرت بودم بازی‌های تیم ملی را ندیده‌ام، اما با خبر هستم که هر دو بازی اول خود را برده است. اما جدا از اینکه تیم ملی آماده هست یا نیست باید عرض کنم که تیم ایران چه در گذشته و چه حال جزو تیم‌های اول یا دوم آسیا بوده و هست و همیشه حرفی برای گفتن دارد. ولی هر زمان که مدیریت خوبی از طرف فدراسیون اعمال شده و روحیه بچه ها خوب بوده، نتیجه مطلوبی به دست آمده است؛ اما هرگاه مدیریت دچار مشکل باشد، طبیعی است که تاثیر خود را بر روی تیم هم خواهد گذاشت  .

آقای پرویز قلیچ‌خانی از شما سپاسگزاریم.  

گفت‌وگو با پرویز قلیچ‌خانی، توسط مسعود بطحایی برای مجله‌ی هفتـــــــــه – مونترال در تاریخ 15 ژانویه 2011 در دانشگاه کنکوردیا صورت گرفته است

http://hafteh.ca/cover-story/4287-2011-01-20-18-14-07.html